Genoeg bestuursniveaus om over het schrijven. Vorige week vond in Brussel een Europese top plaats waarop het economische bestuur van de Unie aan bod kwam. Naast Angela Merkel die pleitte voor een verdragswijziging – een nachtmerrie voor alle eurocraten – was het alweer Guy Verhofstadt die in de vaderlandse pers verscheen. Hij verpersoonlijkte wederom het gepasseerde Parlement, dat door regeringsleiders steeds weer aan de kant wordt geschoven. Sinds hij commissievoorzitter noch president van Europa kon worden, is dat zijn nieuwste hobby.
Griekse malaise
Die hobby combineerde Verhofstadt deze keer met eentje die hij als eerste minister beoefende, hoewel dat meer op een obsessie leek. Als regeringsleider viel Verhofstadt nog liever dood dan een begrotingstekort te moeten aankondigen. Paars had elk jaar de financiën in evenwicht, en hoewel de maatregelen die Verhofstadt daarvoor nam vaak bekritiseerd werden, heeft hij daarvoor nooit met misdaadgeld moeten schuiven. Dat stokpaardje van hem wil hij graag op Europese schaal invoeren.
Angela Merkel wil begrotingszondaars hun stemrecht afnemen, maar eigenlijk staan staatshoofden weigerachtig tegenover striktere Europese regels. En dat botst met Verhofstadt. Hij zei daarover in De Morgen: “Wij [Koninklijk meervoud? De liberale fractie? Het Europese Parlement?] willen strengere en geloofwaardigere regels. De nieuwe regels zijn veel te slap. […] Met wat nu op tafel ligt, blijft alles bij het oude.” Guy Verhofstadt beweert dat zonder strengere begrotingsregels de kans groot is dat de euro snel weer in een crisis zal komen zoals het afgelopen jaar het geval was, waarbij de Griekse malaise de hele muntunie dreigde op te blazen.
Rampzalige gevolgen
Dat is een ietwat vreemde redenering. Griekenland bracht begrotingstekorten inderdaad op een bedenkelijke manier in het nieuws, maar wie zich de hele financiële crisis herinnert, weet dat diezelfde begrotingstekorten uiteindelijk wel de boel hebben gered. Guy Verhofstadt was toentertijd verdwenen uit de Wetstraat 16, maar hij zou zich eens moeten proberen voorstellen wat de Belgische regering in 2008 had moeten doen als ze geen substantiële tekorten mocht boeken. De banken redden zou er toen niet in hebben gezeten. Geen reserves voor, net als zowat alle andere Europese landen. De Europese regels waar Verhofstadt van droomt, zouden het hele bancaire systeem hebben genekt, met veel dramatischere gevolgen dan waar de Grieken ooit toe in staat zouden zijn gebleken. Het Europese noodfonds dat daar in het beste geval mee gepaard gaat, zou bovendien nooit zo efficiënt hebben gewerkt als de nationale regeringen in het begin van de crisis.
Een rigide begrotingspolitiek is geen neutraal, goed bestuur. Zoals de Nobelprijswinnaars economie Paul Krugman en Joseph Stiglitz al maanden roepen, moeten regeringen nu vooral investeren – zulke plannen worden onmogelijk onder strak Europees toezicht. Verhofstadt is niet enkel meer geïnteresseerd in de Nobelprijs voor literatuur, maar deze strijd van hem lijkt een overgebleven restant uit zijn beginperiode. David Cameron – de échte Baby-Tatcher – probeert momenteel naar eigen zeggen zo snel als mogelijk een gezonde begroting op te stellen, met vermoedelijk rampzalige gevolgen voor de economie. Net als Verhofstadt heeft hij niets geleerd uit de afgelopen crisis, die ze enkel gebruiken om oude geloofsbelijdenissen nieuw leven in te blazen.
Peter Casteels
ikhebaltijdgelijk.wordpress.com
