Waarom magistraten en politiemensen lekken

Walter De Smedt
Koen Liégeois (Tekening Koen Huybreghts)
(Tekening Koen Huybreghts)
Koen Liégeois (Tekening Koen Huybreghts)
(Tekening Koen Huybreghts)

De procureur-generaal heeft natuurlijk gelijk dat de waarheidsvinding niet gediend is met het lekken van gegevens of onderzoekspistes en dat op die wijze de rechten van verdachten en benadeelden kunnen worden geschaad. Hoe daartegen moet worden opgetreden is een oud zeer. Vooral de strafrechtelijke benadering levert heel wat fundamentele problemen op. De burger heeft immers het recht op informatie en de pers de plicht om daarin te voorzien. Met het opheffen van het bronnengeheim van de journalist en het tappen van zijn communicatiemiddelen verzeilt men in, voor de democratie gevaarlijk vaarwater. Daarom is een burgerlijke behandeling -schadevergoeding dus- een betere en wellicht zelfs efficiëntere oplossing.

Sappige verhalen

De procureur-generaal gaf ook een antwoord op de vraag waarom professionelen lekken. Voor hem is lekken vergelijkbaar met corruptie. Rechters en procureurs of politieambtenaren die zich laten betalen voor informatie uit hun eigen onderzoek?

Zou er dan geen andere oorzaak kunnen zijn? Er wordt echt niet alleen gelekt om de media sappige verhalen te gunnen. In veel gevallen gaat het niet om de feiten of de betrokken personen maar om de wijze waarop door justitie en politie werd gehandeld, over de disfuncties van en in het onderzoek.

Het kan toch moeilijk ontkend worden dat wij in dit land op dat vlak, spijtig genoeg, een traditie hebben opgebouwd. Ook de verheimelijking van het gehele onderzoek, het vertrouwelijk parket- of politiedossier en het aanwenden van al even geheime bijzondere methoden, maken dat slechts een deel van de waarheid in openbare zitting komt.

Dat politiemensen of magistraten lekken is veelal ingegeven door hun ongenoegen over de wijze waarop het één en het ander gebeurt.

Transparantie

Dat politiemensen of magistraten lekken is veelal ingegeven door hun ongenoegen over de wijze waarop het één en het ander gebeurt. Vraag is overigens of het lekken van disfuncties wel een schending van het beroepsgeheim is. Geheimhouding kan toch moeilijk dienen om er fouten en nalatigheden en zelfs misdrijven mee af te dekken?

Een goede justitie hoeft ook geen transparantie te vrezen. Dat is althans de stelling van het Mensenrechtenhof zoals die in zaak-Kudeshkina tegen Rusland duidelijk werd verwoord. Rechter Kudeshkina had in de pers verklaringen afgelegd waarin ze aanklaagde dat zij onttrokken werd aan een zaak van grootschalige corruptie en financiele fraude.

Het Hof stelde :

The public interest in having information about undue pressure and wrongdoing within the Prosecutor's Office revealed is so important in a democratic society that it outweighed the interest in maintaining public confidence in the Prosecutor General's Office. In this context open discussion of topics of public concern is essential to democracy and regard must be had to the great importance of not discouraging members of the public from voicing their opinions on such matters.

Het is dus,voor een goede werking van justitie en politie aangewezen een duidelijk onderscheid te maken tussen het lekken van gegevens die van belang zijn voor de waarheidsvinding of schadelijk kunnen zijn voor de betrokken partijen en het kenbaar maken van disfuncties bij justitie of politie. Zoals professor Voorhoof het schreef zou er zelfs een meldpunt moeten komen om deze disfuncties kenbaar te maken zodat wie daar het slachtoffer van is zich niet tot de pers moet wenden.

LEES OOK
Walter De Smedt / 01-10-2012

Een Comité J is geen goed idee

Na de juridische flater van het Hasseltse parket waarbij een moordenaar omwille van een procedurefout moest worden vrijgelaten, pleitte Renaat Laduyt (sp.a) voor een Comite J dat…
Renaat Landuyt
Walter De Smedt / 27-08-2012

Kamer ontdekt het bestaan van haar eigen commissie

'Dat Kamerleden begaan zijn met het lot van de burger is aangenaam om lezen. Dat ze zich pas bezinnen over wat ze hebben gestemd nadat de tekst daarvan in het Staatsblad is…
401(K)2012