Komend weekend weten we of Gwendolyn Rutten dan wel Egbert Lachaert de nieuwe voorzitter van Open VLD wordt. Wat we sinds gisteren officieel weten is dat ook de Open VLD zelf vindt dat het helemaal niet goed gaat met de partij. Het stond open en bloot in een nota die communicatiedeskundige Noël Slangen voor de partij had geschreven op vraag van voorzitter ad interim Guy Verhofstadt.
Slangen had de nota maandagochtend gepresenteerd op het partijbestuur van Open VLD. Een dag later stonden zijn bevindingen in de krant en de integrale nota op de krantensites. Nu weet Slangen als geen ander dat het partijbestuur van Open VLD bezwaarlijk een veilige haven kan genoemd worden. Sinds jaar en dag wordt er uit gelekt dat het een lieve lust is. In journalistieke middens maakt dat Open VLD bijzonder geliefd. Als een rondje bellen na afloop van het partijbestuur al geen primeur oplevert, dan op zijn minst toch wel wat ranzigheid.
Lek
Of Noël Slangen de nota maandag nu zelf heeft gelekt of niet doet weinig ter zake. Slangen weet perfect dat ze gelekt zal worden. Het is, anders gezegd zijn bedoeling dat ze op de straatstenen terecht komt. De reden waarom sprak ook uit de commentaar die de communicatiedeskundige een dag later desgevraagd leverde:
We zijn anderhalf jaar verwijderd van nieuwe verkiezingen. Nu is dus het moment om de pijnpunten bloot te leggen en de wonden te genezen. Al zullen we op tijd de rangen moeten sluiten rond de nieuwe voorzitter. Die moet alle generaties en strekkingen verenigen. Zolang we een partij zijn waar consensus een vies woord is, zijn we niet klaar om weer een grote rol te spelen.
Over communicatiedeskundigen wordt, zeker in journalistieke middens wel eens minnetjes gedaan. Dat is niet altijd onterecht. Er wordt heel vaak al te opzichtig gespind. Maar dat neemt niet weg dat er ook zoiets als goed uitgevoerde spinning bestaat. Dat is, kort samengevat, spinning waarvan je als journalist of andere doelwit niet weet dat je gespind wordt. Laat staan dat je beseft in welk groter plan je mee stapt.
Dieptepunt
De stelling dat werd gelekt om Gwendolyn Rutten te steunen en af te rekenen met Alexander De Croo, vertrekt vanuit het idee dat Noël Slangen in zijn vakdomein een simpele prutser is
Wat is er dan aan de hand met de nota van Noël Slangen? Op het eerste gezicht lijkt het een ordinaire poging om Gwendolyn Rutten een duwtje in de rug te geven en en passant Alexander De Croo de mantel uit te vegen. Het getwitter met als hashtag #daaromgwendolyn voedt die stelling. Bovendien maakte Slangen zich eerder al bekend als supporter van Rutten, schreef hij met haar een boekje en leverde hij al kritiek op Alexander De Croo. Dat is het simpele, overzichtelijke en gemakkelijke verhaal. Het gaat er gemakshalve vanuit dat Noël Slangen in zijn vakdomein een simpele prutser is en dat journalisten en commentaarschrijvers het oneindig veel beter weten.
Misschien gebeurt er wel wat anders? Maar wat dan? Het antwoord daarop zal zich wellicht in de loop van de komende weken verder ontvouwen. Mogelijk komend weekend al. Of misschien was het wel gewoon de bedoeling om Open VLD in de schijnwerpers te tillen en, eens van alle aandacht verzekerd, een symbolische lijn te trekken en een absoluut dieptepunt te markeren. Doe je dat niet, dan dreigt het zinken gewoon verder te gaan. Nu kan de verhoopte klim een aanvang nemen.
Natuurlijk laat geen krant dit soort primeurs liggen. Dat hoeft ook niet, maar misschien moeten we eens beginnen denken over een minimale duiding bij de 'making off' van een verhaal. Het helpt lezers om een artikel te kaderen. Zoiets kan vanzelfsprekend enkel gebeuren met respect voor het bronnengeheim en de plicht tot bronnenbescherming. Er mag ook een nederige hoofdbuiging bij: we worden zot gespind en we weten het echt niet altijd beter.
Om het debat verder aan te zwengelen, zal Apache bij artikels die onder de noemer ‘mediakritiek’ verschgijnen telkens een aantal concrete vragen formuleren. Het zijn enkele voorzetten, helemaal niet limitatief bedoeld. Ook via Facebook en Twitter hopen we dat uitspraken of stellingnamen worden bediscussieerd. Eens een discussie afgerond, bundelen we de reacties en opmerkingen die verschijnen op de site en elders op het net in een nieuw document.
Moeten journalisten meer informatie geven over de totstandkoming van hun artikels?
Hoe zou zoiets dan concreet vorm kunnen krijgen?
Positioneren journalisten en commentaarschrijvers zich te zeer als 'alwetend'?
Hoe schat u het niveau van onze politieke spindoctors in?
