De afgelopen weken meldden ze zich bij bosjes om de regeringsvorming van commentaar te voorzien, maar de reden waarom politicologen zich daar zonder al te veel reserves aan wagen, is vaak onduidelijk. “Sinds de verkiezingen van 25 mei zitten de flaminganten op een roetsjbaan. Vliegensvlug naar omhoog en weer naar omlaag, van depressie naar euforie”, schreef Bart Maddens (KUL) vorige week in een opinie in De Tijd. Het leest als een droge analyse, maar Maddens lijkt het toch in de eerste plaats over zichzelf te hebben. Niemand maakte na de verkiezingen, wanneer een tripartite de meest logische combinatie leek, zo een gedeprimeerde indruk als hij. Hij publiceert er psychoanalyses over.
Maddens had afgekondigd dat N-VA en Bart De Wever hun ‘afspraak met de geschiedenis’ hadden gemist. Nadat Bart De Wever tot informateur was geslagen door de koning, verdween Maddens naar de achtergrond – hij was misschien euforisch, maar zijn analyse van de onderhandelingsmogelijkheden bleek niet te kloppen – om weer terug te komen als De Wever uit zijn functie werd ontzet. CdH wees de onderhandelingsnota af en blokkeerde een centrumrechtse regering. Misschien komt er toch een tripartite, en daar was Bart Maddens weer.
Boosdoener
Hij had ook meteen een verklaring voor de blokkering: het was de schuld van de PS. De partij had zich vastgeklonken aan cdH voor de regionale onderhandelingen en wilde – zoals in een confederaal model – ook met die combinatie een federale regering vormen. De Franstalige socialisten stemden enkel niet toe dat aan Vlaamse zijde hetzelfde gebeurde. N-VA onderhandelt een Vlaams akkoord met CD&V, maar mag van de PS federaal niet meedoen. “Het 'confederalisme' van de PS dient dus vooral om de eigen machtspositie veilig te stellen en de winnaar van de Vlaamse verkiezingen buitenspel te plaatsen. Dat is opnieuw het veto-confederalisme waar de Franstaligen al zo lang in uitblinken”, besloot Maddens.
Diezelfde dag verscheen in De Standaard een analyse van collega-politicoloog Pascal Delwit. Hij betoogde het omgekeerde. CdH had de nota van De Wever afgewezen vanwege een begrijpelijk wantrouwen en bezorgdheid over N-VA. De PS kwam dit alles in de ogen van Delwit slecht uit. “Nu is de rechtse formule al mislukt voor ze werd geprobeerd, heeft de N-VA een goede beurt gemaakt, is de PS de boosdoener en lijkt de vorming van een traditionele tripartite een stuk ingewikkelder. De PS had zich een betere situatie kunnen voorstellen”, was zijn besluit.
Het is moeilijk om niet de ideologische voorkeuren van politicologen op te merken. Maddens is een bekende Vlaams-nationalist, en Delwit wordt met de PS geassocieerd.
Voorkeuren
Wat u er verder ook over moge denken: wetenschappelijk is het allemaal niet. Waar politicologen zich tot journalisten zouden moeten verhouden als klimaatwetenschappers tot weermannen, publiceren ze analyses die – mochten zij daar tijd voor hebben – zonder moeite door journalisten kunnen worden geschreven. Ze durven dat misschien niet omdat ze vrezen daarvoor de autoriteit niet te hebben, maar in werkelijkheid zijn hun bronnen waarschijnlijk veel betrouwbaarder dan waar politicologen in zulke opinies op voortgaan.
Waar baseren zij zich überhaupt op? Veel onderzoek is er niet voor handen, laat staan dat daarnaar verwezen wordt. Nee, het is moeilijk om niet de ideologische voorkeuren van deze politicologen op te merken. Maddens is een bekende Vlaams-nationalist, en Delwit wordt met de PS geassocieerd. Daar is niets mis mee: het is al langer onduidelijk of Dave Sinardet analyses maakt of campagne voert voor het voortbestaan van België. Marc Hooghe nam onlangs ook in De Standaard, en zelfs zonder een concrete aanleiding, de verdediging voor de PS op. Carl Devos is druk met de zoveelste hopeloze reddingspoging van sp.a. Allemaal intelligente heren met onderbouwde opinies. Ze gedragen zich enkel niet echt als politieke wetenschappers.
