Coronawinsten, dodelijke kokosolie en een plastic pandemie

Jan Walraven
robin-benzrihem-vdcK6_YxGwY-unsplash
Wegwerpmasker (Foto: Robin Benzrihem (Unsplash))

Alle artikels zijn via de links gratis te lezen, tenzij anders aangegeven.

Plastic pandemie

Hoeveel maaltijden heb je al afgehaald of aan huis laten leveren? Hoeveel mondmaskers heb je al in de vuilnisbak gedeponeerd? Hoeveel verpakkingen van ontsmettingsalcohol of vloeibare zeep heb je al verbruikt? Hoeveel pakjes heb je besteld en laten leveren. De coronacrisis doet nog een serieuze schep bovenop een (plastic) afvalberg die al jaren aan een stuk groeide. The Economist schrijft dat de corona-pandemie tot een plastic pandemie heeft geleid: "Heb medelijden met de oceanen." Er spoelen nu op heel wat plekken latex handschoenen, mondmaskers, en ander beschermingsmateriaal aan, maar  de afvalberg groeit ook aan met verpakkingen van postpakketten en afhaalmaaltijden.

Ruwe schattingen hebben het over een toename van het verbruik van wegwerpplastics met meer dan 250%. Komt daar nog eens bij dat op veel plekken plastic in de globale afvalstroom terechtkomt, en dus minder gerecycleerd kan worden. En de gekelderde olieprijs maakt 'vers' plastic ook nog eens vele malen goedkoper dan recyclage.

robin-benzrihem-vdcK6_YxGwY-unsplash
Wegwerpmasker (Foto: Robin Benzrihem (Unsplash))

Coronawinsten met consultancy 

In de vier maanden sinds de pandemie uitbrak in de VS rijfde consultancyfirma McKinsey overheidscontracten binnen ter waarde van meer dan 100 miljoen dollar om te adviseren bij de aanpak van de coronacrisis, schrijft ProPublica. Die contracten kon het bedrijf vaak verrassend snel afsluiten, en dat met verschillende overheidsniveaus, van het federale tot het lokale. Als een van de grootste consultancybureaus ter wereld is het bedrijf uitzonderlijk goed geconnecteerd, en passeren McKinsey-medewerkers vlot door de draaideur tussen overheid en privésector.

Ondanks de aanzienlijke waarde van de contracten, is de return niet altijd duidelijk. Nu de economie door een diep dal gaat, en de opdrachten vanuit de private sector sterk teruglopen, zijn die overheidsopdrachten van cruciaal belang voor McKinsey.

Europese Commissiecrisis

"Het coronavirus deed de Europese solidariteit op haar grondvesten daveren en bleek de grootste collectieve crisis waarmee het continent sinds de Tweede Wereldoorlog werd geconfronteerd." The Bureau of Investigative Journalism windt er geen doekjes om: de coronacrisis was een ongeziene test en de Europese Unie faalde. Het onderzocht in samenwerking met The Guardian, Süddeutsche Zeitung en Il Fatto Quotidiano de Europese respons op de crisis, en komt tot de conclusie dat "zelfgenoegzaamheid, verwarring en een gebrek aan coördinatie" de crisis in Europa alleen maar versterkten. De Europese Unie, die zelf geen bevoegdheid heeft wat betreft volksgezondheid, pakte de haar toebedeelde coördinerende rol onvoldoende op.

Aangezien de bevoegdheid in deze materie bij de lidstaten ligt, valt hen veel te verwijten. Al slaagde ook de Commissie er niet om boven zichzelf uit te stijgen.

Kokosolie nog funester dan palmolie

Kokos is tegenwoordig overal. In de pan, in flesjes water, of zelfs aangeraden als middel tegen muggen. De lof die onder meer kokosolie krijgt toegezwaaid als veelzijdig, natuurlijk, en gezond product, staat in schril contrast met de beschadigde reputatie van palmolie, eveneens een grondstof die je quasi overal tegenkomt, merkt professor Erik Meijaard op bij The Conversation. Dat palmolie een niet al te beste reputatie meesleurt, heeft natuurlijk te maken met de nefaste impact op natuur, milieu en verschillende diersoorten. Meijaard wijst er echter op dat kokosolie ongeveer 20,2 soorten bedreigt per miljoen ton geproduceerde olie, gevolgd door olijfolie met 4,1 soorten, palmolie met 3,8 en sojaolie met 1,3.

Nu al heeft kokosolie rechtstreeks bijgedragen aan het uitsterven van soorten, iets wat van palmolie (nog) niet gezegd kan worden. Cultivatie van kokos hoeft echter die effecten niet te hebben. Al zullen we daarvoor ons voedselsysteem drastisch moeten hertekenen.

Advertentiemiljoenen voor desinformatie

Desinformatie over het coronavirus verspreidt zich vaak even snel - of misschien zelfs sneller - als het virus zelf. De voorbije weken en maanden schoten sites die complottheorieën spuien en desinformatie de wereld insturen als paddenstoelen uit de grond. De eigenaars van die sites verdienden daar ook een aardig centje aan, en dat dankzij de advertentiediensten van Google, Amazon en co, schrijft Bloomberg. Een ruwe schatting van onderzoeksgroep Global Disinformation Index toont dat dergelijke Engelstalige websites in de eerste helft van dit jaar op die manier meer dan 25 miljoen dollar aan advertentie-inkomsten hebben geboekt.

Reclame voor grote merken als L'Oréal en Canon komt zo naast berichten over uit de lucht gegrepen complotten van Big Pharma te staan.

united-nations-covid-19-response-0a-e1oCvqWg-unsplash
Campagnebeeld van de Verenigde Naties tegen het verspreiden van geruchten over het coronavirus (Beeld: United Nations COVID-19 Response)
LEES OOK
Jan Walraven / 22-06-2019

Bloedhete aarde, databoeren en Chinese wetenschap

Feiten over onze opwarmende planeet, digitale revolutie in de landbouw, de Chinese stempel op de wereld en nog veel meer in de tweewekelijkse keuze van Apache.
landbouw tractor