“Journalisten hebben een verantwoordelijkheid in het hart van de democratie. Als Mediapart iets met succes heeft aangetoond, dan vooral dat journalisten kunnen en moeten blijven vechten om aan journalistiek te doen.” Twee jaar geleden bracht Apache een uitgebreid interview met Edwy Plenel, een van de oprichters en het gezicht van Mediapart. Met bovenstaande quote vertolkte hij perfect het fundament waarop ook Apache is gebouwd.
Uitholling
Aan journalistiek doen, klinkt vandaag als de evidentie zelve. Helaas is dat niet altijd het geval. Zeker wanneer het om journalistiek gaat die macht kritisch bevraagt. Naast de zichtbare uitholling van persvrijheid en vrije meningsuiting in landen zoals Polen of Hongarije, zijn er ook minder zichtbare maar even problematische evoluties. Gaande van intimiderende rechtszaken over het gericht afschermen van beleidsdocumenten tot het in stelling brengen van een groeiend leger professionele communicatiemedewerkers om lastige vragen te pareren en te parkeren.
Mediagoeroes verklaarden de oprichters van Mediapart krankjorum toen ze een louter digitale en betalende nieuwssite startten met een focus op het moeilijkste, meest tijdrovende en commercieel minst interessante onderdeel van journalistiek
Die evolutie bemoeilijk niet enkel het onderzoek naar de echte macht, het bepaalt ook mee de inhoud van wat nieuws is en wat niet. Gevaarlijke en moeilijke thema’s wijken voor gemakkelijk en vlot verkoopbaar nieuws. Dat gegeven speelt bij uitstek voor digitale media waarvan het winstmodel in belangrijke mate is gebaseerd op het genereren van kliks en als journalistiek verpakte advertenties.
Dwars tegen die trend in plaatst Mediapart journalistiek centraal. Mediagoeroes verklaarden Plenel volledig krankjorum toen hij, samen met de andere initiatiefnemers, in 2008 een louter digitale en betalende nieuwssite startte met een focus op het moeilijkste, meest tijdrovende en commercieel minst interessante onderdeel van journalistiek. Bovendien ook nog eens zonder reclame. "Seuls nos lecteurs peuvent nous acheter", is niet toevallig de baseline.
Transparantie
Samen met zijn lezers veranderde Mediapart niet enkel het Franse medialandschap, de site werd ook een rolmodel voor nieuwe journalistieke initiatieven zoals Apache
Samen met zijn lezers veranderde Mediapart niet enkel het Franse medialandschap, de site werd ook een rolmodel voor nieuwe journalistieke initiatieven zoals Apache. Plenel en de zijnen bewezen intussen dat hun aanpak niet enkel journalistiek maar ook economisch lonend kan zijn. Enkele weken terug presenteerde Mediapart, zoals elk jaar, de cijfers achter het bedrijf. De transparantie die ze van anderen vraagt, etaleert ze zelf.
Die cijfers zijn behoorlijk indrukwekkend. Mediapart telde eind vorig jaar 218.099 betalende abonnees, ruim 48.000 meer dan een jaar eerder. Dat leverde een winst (voor belastingen) op van ongeveer 6,4 miljoen euro. De eigen principes getrouw wordt dat geld verder geïnvesteerd in journalistiek - Mediapart wierf 26 nieuwe mensen aan en stelt nu 118 personen te werk - en in nieuwe initiatieven zoals de online zender van Mediapart, ‘A l’air libre’ en een nieuwe mobiele app.
Mediapart blijft niet enkel een voorbeeld voor Apache. Vanaf nu zullen abonnees van Apache ook geregeld (vertaalde) bijdragen van Mediapart kunnen lezen.
