Krantenuitgevers snappen het internet niet

Bram Souffreau
De bewuste advertentie van Reprocopy in De Morgen
De bewuste advertentie van Reprocopy in De Morgen

Door Bram Souffreau

De bewuste advertentie van Reprocopy in De Morgen
De bewuste advertentie van Reprocopy in De Morgen.

Beheersvennootschap Reprocopy beschermt de auteursrechten van de Vlaamse krantenuitgevers. Corelio, De Persgroep en Concentra treffen er elkaar. In alle grote Vlaamse kranten verscheen eind vorige week in een paginagrote advertentie (.pdf) een reeksje do's en don't's als je als bedrijf of vereniging naar een elektronisch artikel wilt verwijzen.

De boodschap luidt impliciet: "Begin er niet aan." Hoe moet je de regeldiarree voor het plaatsen van een deeplink anders interpreteren?

Deeplinken

Stel, je wilt met je voetbalploeg een link leggen van op de blog van de voetbalploeg naar een voortreffelijk artikel over de jaarlijkse barbeque in Het Nieuwsblad. Deze regeltjes houd je volgens Reprocopy het best in het achterhoofd:

Deeplinken voor niet-commerciële doeleinden naar een krantenartikel op de website van een krantenuitgever mag op voorwaarde dat:

  • Enkel de titel en een beperkt aantal karakters (max. 150) worden gereproduceerd (geen foto's!)
  • Vóór het linken duidelijk is naar welke website er wordt gelinkt, met andere woorden correcte bronvermelding, namelijk de naam van een krant of website, de volledige titel van het artikel en de datum van het artikel
  • De webpagina niet geopend wordt binnen een eigen pagina, maar rechtstreeks linkt naar de webpagina van de krantenuitgever. Framing is verboden
  • de website die een link plaatst, een 'versheids- en kwaliteitsgarantie' geeft. De links moeten na 30 dagen verwijderd worden en mogen dus niet gearchiveerd worden.

Je mag het artikel ook lezen op de website van de krantenuitgever, geven ze nog mee. Toch nog. Het artikel scannen, knippen en plakken in een e-mail of plaatsen op een website is uit den boze.

Als je de regels volgt, mag ook een kort introotje op de blog niet. Eentje in de zin van:

We staan in Het Nieuwsblad. De journalist heeft een leukje stukje gepleegd.

Met een hyperlink naar het bewuste artikel onder 'leuk stukje'. Neen, Reprocopy ziet liever:

We staan op 10 juli 2010 in Nieuwsblad.be. Het artikel draagt de titel 'Zonnige barbecue bij FC De Potstampers'.

Met een hyperlink onder de titel en natuurlijk niet vergeten om 9 augustus 2010 in de agenda met rood te omcirkelen. Die dag moet de hyperlink immers van de blog verwijderd worden.

En wat bedoelen ze met niet-commerciële doeleinden? Die Google Ads op de voetbalclubblog renderen enkel als volk er langskomt. Met content, zoals een link naar een artikel over de club, zorg je dat de blog interessant is en dus dat hij volk lokt. Is dat commercieel denken? Of een ander voorbeeld: wat bij een bedrijf dat een artikel aanhaalt waarin de journalist een product de lof toezwaait? Zoiets belandt op de bedrijfssite omdat de ondernemer potentiële klanten wil overhalen.

Citeren

Op de eigen website heeft Reprocopy een veel uitgebreidere lijst van wat mag en niet mag zonder toestemming van de uitgever. Voor iedereen, dus niet enkel voor bedrijven of verenigingen.

Het citeren wordt beperkt tot kritiek, polemiek, recensie, onderwijs of wetenschappelijke werkzaamheden. Een persoverzicht samenstellen mag dus niet. Ook samenvatten door de overname van zinnen of zinsneden is verboden. Bovendien moet bij het citeren de bron en de naam van de auteur worden vermeld.

Komkommernieuws

Het werk van collega Tim F. Van der Mensbrugghe komt daardoor op de helling te staan. Hij verzorgt voor Apache elke dag een overzichtje van de actualiteit, gebruikt daarvoor af en toe zinsnedes uit artikels, geeft niet altijd expliciet de bron mee (wél de hyperlink) en geeft zelden de naam van de auteur mee. Is-ie fout bezig? Als we de regeltjes van Reprocopy strikt interpreteren: ja.

Hyperlinks bezorgen de uitgevers extra webbezoekers. Blijkbaar hebben ze dat niet graag, als we Reprocopy mogen geloven

Deze vorm van journalistiek, 'link journalism' gedoopt in de Angelsaksische wereld, is nochtans een volwaardige vorm van journalistiek. Via de rubriek 'Goed Gelezen' en de stukjes van Van der Mensbrugghe plaatsen we degelijke artikels bij onze collega's in de schijnwerpers. Zij hebben goed werk geleverd, waarom zouden wij dat overdoen? Neen, die inspanning willen we sparen voor andere artikels en daarom leggen we een link. Die hyperlinks bezorgen de krantenwebsites overigens extra webbezoekers, die ook weer blootgesteld worden aan advertenties. Blijkbaar hebben de uitgevers dat niet graag, als we Reprocopy mogen geloven.

Ommuurde tuinen

Het leggen van hyperlinks en sharen van webpagina's vormt de basis van het wereldwijde web. Zonder links, geen internet. Maar de krantenuitgevers kunnen dat blijkbaar vanuit hun ivoren torens nog niet vatten en behouden hun geloof in de ommuurde tuinen die hun uitgaves in de vorige eeuw waren.

Het stimuleren van het leggen van hyperlinks heeft immers alleen maar voordelen. Het zorgt voor nieuwe, geïnteresseerde lezers, de Google-ranking wordt positief beïnvloed, de link bezorgt de doelwebsite autoriteit en de lezer extra informatie en er wordt ingespeeld op het long tail-fenomeen. Tot op vandaag ontvangt Apache lezers die de website ontdekken via een artikel van Gazet van Antwerpen. De link staat er al langer dan dertig dagen, nota bene. Daar zijn wij niet rouwig om.

Uiteraard moet er respect zijn voor het auteursrecht. Klakkeloos en herhaald artikels volledig overpennen zonder toestemming of vergoeding kan niet. Maar dat heeft weinig met deeplinken en deze campagne van Reprocopy te maken.

Vermanend vingertje

Wat kan een uitgever meer verlangen dan een lezer die artikels zo interessant vindt dat hij ze op eigen initiatief verspreidt?

Met hun vermanende vingertje maken de uitgevers opnieuw duidelijk hoe ze over hun beste klanten denken. Inderdaad, de béste klanten, want wat kan een uitgever meer verlangen dan een lezer die artikels zo interessant vindt dat hij ze op eigen initiatief via een blog, Facebook, Twitter of een e-mail verspreidt?

Misschien moeten de Vlaamse uitgevers hun eigen websites eens van naderbij bekijken. De ontelbare 'Share'-buttons laten we alvast al links liggen. Maar we vinden er ook hyperlinks naar artikels op andere nieuwssites, tientallen YouTube-filmpjes, artikels uit de buitenlandse pers vertaald, stukken die enkel en alleen uit zinsnedes van artikels van de concurrentie bestaan en het niet al te nauw nemen inzake auteursrechten op foto's. Over hoe zeldzaam bronvermelding wel is, zwijgen we zedig.

Apache

Overigens wat Apache betreft: wij moedigen u aan om onze artikels via sociale netwerken te verspreiden. U kunt op uw blog hyperlinks leggen naar onze stukken of de opvallendste passages citeren. Graag zelfs! Voor het volledig overnemen van een artikel verwachten we wel dat je eerst toestemming vraagt.

En maakt u zich niet ongerust: we keren link journalism zeker de rug niet toe. Integendeel, Goed Gelezen en andere initiatieven willen we zelfs versterken.

LEES OOK
Bram Souffreau / 20-03-2012

Innovatiecentrum Mix dreigt speeltje oude media te worden

De beau monde uit de mediawereld heeft vorige week het Media Innovatie Centrum Mix boven de doopvont gehouden. Het centrum moet de Vlaamse media helpen innoveren en ze weerbaar…
Ingrid Lieten geeft de mediasector een duwtje in de rug met het Media Innovatie Centrum Mix (Foto Danny Gys / Reporters)
Tom Cochez / 30-11-2010

De vierde macht van Wikileaks

Een goede maand na het 9/11 van de Belgische kerk beleven we volgens nogal wat media vandaag het 9/11 van de Amerikaanse diplomatie. Maar misschien beleven we met het lekken van…
Julian Assange
Georges Timmerman / 11-02-2010

Klein duimpje

De Werktitel werd met veel goodwill en belangstelling ontvangen, zowel bij het lezerspubliek als bij collega-journalisten. Onze nieuwssite heeft verrassend snel naambekendheid…
Georges Timmerman