Dit is een gastbijdrage. Een Apache-lezer levert met dit stuk een bijdrage aan het maatschappelijk debat. De auteur schrijft in eigen naam en is verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.

Trumps vredesplan voor Palestina is Zuid-Afrika 2.0

Othman El Hammouchi
OLYMPUS DIGITAL CAMERA
Checkpoint Qalandiya tussen Jeruzalem en Ramallah (Foto: CC BY 2.0 PalFest (Flickr))

Op alle punten die altijd van essentieel belang zijn geweest voor het Palestijnse volk kiest Trump resoluut de kant van Israël, telkens in flagrante tegenspraak met het internationaal recht. De illegale nederzettingen die bevolkt worden door honderdduizenden extremistische Joodse kolonisten op gestolen land waaruit de Palestijnse inwoners met geweld zijn verdreven, worden onder dit plan gelegitimeerd en mogen geannexeerd worden door Israël.

Dit deelt de Westelijke Jordaanoever op in een archipelago van gefragmenteerde gebiedjes, waarbinnen ook nog eens talloze kleinere nederzettingen als enclaves van Israël mogen voortbestaan. Daarenboven wordt ook de Jordaanvallei volledig geannexeerd, waarmee effectief heel Gebied C van de huidige bezetting in Israëlische handen terechtkomt.

Wat overblijft verschilt niet zoveel van de bantoestans in Zuid-Afrika ten tijde van apartheid: marionettenstaatjes zonder reële soevereiniteit die sociaal en economisch niet levensvatbaar waren vanwege hun discontiguïteit. Hun functie, zoals dat ook het geval is voor de Palestijnse rompstaat die in dit plan wordt voorgesteld, was om ongewenste etnische groepen te concentreren in nominaal onafhankelijke gebieden zodat ze men ze geen burgerrechten hoefde te verschaffen, met name vertegenwoordiging in het parlement.

Dit alles druist volledig in tegen de positie van de VN en de overweldigende meerderheid van de internationale gemeenschap, namelijk dat elke duurzame vrede gebaseerd moet zijn op de grenzen van voor 1967 met Oost-Jeruzalem als hoofdstad van een Palestijnse staat.

Zionisme

Hieraan ziet men waartoe de hele problematiek Israël-Palestina zich in essentie laat herleiden: de onwil van Israël om de Palestijnen, de oorspronkelijke inwoners van het gebied, gelijke politieke rechten toe te kennen.

Als de Palestijnen in de Westelijke Jordaanoever stemrecht zouden krijgen, zouden ze samen met de Palestijnen in Galilea mogelijks een meerderheid van de bevolking kunnen uitmaken. Zeker als de miljoenen Palestijnse vluchtelingen uit de oorlog van ’48 zich daarbij voegen – een recht dat hen wordt toegekend door VN Resolutie 194 maar categorisch verworpen wordt door Trumps vredesplan.

Dit zou in strijd zijn met de ideologische doelen van het zionisme, dat stelt dat er een specifiek Joodse staat moet bestaan in historisch Palestina. Om dat Joods nationaal karakter te bewaren moet ofwel de meerderheid van haar inwoners Joods zijn, ofwel moeten niet-Joodse inwoners minder rechten bezitten.

Met andere woorden: apartheid. Het vestigen van een expliciet Joodse staat in een gebied dat in het midden van de 19de eeuw, voor de opkomst van de zionistische beweging, 98% Arabisch was, kon in geen enkel scenario gebeuren zonder etnische zuivering en hardhandige onderdrukking van de inheemse bevolking. Wat de Palestijnen dan ook te beurt is gevallen, zowel in het verleden als vandaag.

Jeruzalem en soevereiniteit

Trumps vredesplan schendt ook de lang gevestigde internationale consensus door te stellen dat een ‘onverdeeld’ Jeruzalem aan Israël moet toebehoren, terwijl Oost-Jeruzalem sinds jaar en dag erkend wordt als de hoofdstad van een toekomstige Palestijnse staat.

Het plan kent Israël alle delen van Jeruzalem binnen de bezettingsmuur toe, inclusief de oude stad met haar heilige sites, hetgeen onaanvaardbaar is voor Arabische en islamitische landen. Voor de Palestijnen blijven er een paar kleine wijken over in het noorden en oosten, die ze volgens het plan mogen herdopen tot ‘Al Quds’ (de Arabische naam voor Jeruzalem) en waar ze hun hoofdstad mogen vestigen. 

In het plan wordt daarnaast elke notie van Palestijnse soevereiniteit opgeofferd aan maatregelen om de veiligheid van Israël te garanderen. Controles aan alle grensovergangen van de Palestijnse staat zouden worden uitgevoerd door Israël, Palestina moet volledig worden gedemilitariseerd (inclusief de Gazastrook), Isräel behoudt volledige controle over het Palestijnse luchtruim en blijft verantwoordelijk voor het handhaven van veiligheid binnen de voorgestelde Palestijnse staat, enkel bijgestaan door Palestijnse autoriteiten in de mate waarin ze dat zelf wenst toe te staan.

Dit betekent niets minder dan een totale en vernederende capitulatie van het Palestijnse volk, dat geen enkele van de basisfuncties van een soevereine staat mag uitoefenen.

Eén staat 

De enige duurzame oplossing die op dit moment nog bereikt kan worden, vereist dat Israël het zionisme achter zich laat. Zo kan het hele gebied evolueren richting één neutrale, seculiere, gedemilitariseerde staat met Jeruzalem als hoofdstad, waarin Arabieren en Joden gelijke rechten genieten en wiens veiligheid gegarandeerd zou worden door een internationale troepenmacht. 

Dat is niet alleen het meest haalbare scenario, het is ook het eerlijkste tegenover de Palestijnen, die terecht een opgekropte wrok koesteren vanwege 70 jaar kolonisatie van hun thuisland waar ze nooit om hebben gevraagd. Het geeft alle Palestijnen – inwoners van de Westelijke Jordaanoever en Israël, evenals Palestijnse vluchtelingen – de mogelijkheid om zich vrij over hun hele historische thuisland te bewegen. Dat zou een permanente vrede veel verteerbaarder maken voor de inwoners van de bredere regio, zodat er eindelijk duurzame regeling kan komen in het Midden-Oosten.

Tot die tijd moet Europa Israël niet anders behandelen dan Zuid-Afrika in de jaren ’80 en significante economische sancties opleggen. Terwijl in Amerika langzaam de pro-Israëlische tweepartijconsensus erodeert onder invloed van de vernieuwende houding van jongeren en hoogopgeleiden, kunnen wij het ons niet veroorloven geen voortrekkersrol te nemen in het bestrijden van deze gruwelijke mensenrechtenschendingen. Te meer omdat Europa altijd een van de eerste slachtoffers is van instabiliteit in het Midden-Oosten. 

Misschien zal de annexatie van de Palestijnse gebieden uiteindelijk een geluk bij een ongeluk blijken: door de aard van het Israëlische apartheidsregime definitief bloot te leggen, kan het landen over de streep trekken die tot dusver aarzelend stonden tegenover sancties. Hopelijk wordt 2020 daarmee ironisch genoeg het jaar waarin het pad naar vrede ten langen leste duurzaam is ingezet. 

LEES OOK
Sam Kunti / 08-02-2024

Voetballen voor de Palestijnse zaak

De Palestijnse nationale voetbalploeg liet zich ook extrasportief opmerken op de Asian Cup.
Palestina Asian Cup
Wim De Jonge / 10-11-2023

Palestijns auteur Adania Shibli: 'De vernietiging van het menselijke is aan de gang'

'Dat mensen mijn werk dankzij de controverse leren kennen vind ik geen probleem.'
De Palestijnse auteur Adania Shibli tijdens het literaire festival Crossing Border in Den Haag.
Meron Rapoport / 14-10-2023

Het einde van de Netanyahu-doctrine

Vrede in het Midden-Oosten is enkel mogelijk mét de Palestijnen, schrijft Meron Rapoport.
Israëlisch premier Benjamin Netanyahu.