De meer dan 600.000 overheidsdocumenten die CIJA in vier jaar tijd wist te verzamelen, moeten ervoor zorgen dat Assad en zijn regime persoonlijk verantwoordelijk gesteld kunnen worden voor de talloze, door regimetroepen gepleegde mensenrechtenschendingen. Indien er ooit een internationaal tribunaal voor Syrië wordt opgericht, zal een aanklager aan de hand van de documenten de bevelstructuur kunnen blootleggen en dus ook verantwoordelijken kunnen aanduiden.
De documenten, die door een team van Syrische onderzoekers nog steeds op alle mogelijke manieren verzameld en vaak nu nog in Syrië verborgen worden, zijn volgens CIJA van onschatbare waarde. "Wanneer de dag van gerechtigheid aanbreekt, zullen we veel beter bewijsmateriaal hebben dan we ooit sinds Nurenberg hebben gehad", stelt Stephen Rapp, die als aanklager betrokken was bij zowel het internationaal tribunaal voor Rwanda als dat voor Sierra Leone.
Het is voor het eerst dat een particuliere organisatie als CIJA, die weliswaar door onder meer de EU gefinancierd wordt, dit soort werk op zich neemt. Taub beschrijft in The New Yorker hoe de Canadese CIJA-oprichter en onderzoeker van oorlogsmisdaden Bill Wiley samen met zijn collega's vanaf 2011 Syrische activisten begon op te leiden zodat ze gerichter en beter bewijsmateriaal konden verzamelen.
"We wilden dat ze focusten op materiaal van het Syrische regime zelf", zegt Wiley. Materiaal dat kon aantonen hoe het individuen binnen het regime en Assad zelf de orders gaven om op grote schaal Syrische burgers te martelen en vermoorden. De vaak weerzinwekkende verhalen van de Syriërs die met gevaar voor eigen leven documentatie verzamelden en over de grens smokkelden, zijn op zich al een pleidooi om een internationaal tribunaal op te richten waar Assad en de zijnen voor het oog van de wereld kunnen terechtstaan. Of het er ook effectief komt, wordt echter alsmaar onzekerder.
Het volledige, Engelstalige artikel is te lezen via deze link.
