Drie jaar geleden werd Abdelkader Belliraj, een Belg van Marokkaanse afkomst, gearresteerd in Marrakech. Hij werd ervan beschuldigd de militaire leider te zijn van een jihadistisch terreurnetwerk, zes politieke moorden te hebben gepleegd in België in de jaren tachtig, en het brein te zijn achter een roofoverval op een gelddepot in Luxemburg. Voor al deze feiten werd Belliraj inmiddels veroordeeld in Marokko, waar hij nu een levenslange gevangenisstraf uitzit. De zaak werd in ons land voorpaginanieuws omdat uitlekte dat Belliraj jarenlang een betaalde informant is geweest van de Belgische Staatsveiligheid.
Nietszeggend rapport
Toenmalig minister van Justitie Jo Vandeurzen (CD&V) en zijn opvolger Stefaan De Clerck (CD&V) beloofden destijds dat de onderste steen boven zou komen in deze zaak. Maar dat was hoegenaamd niet het geval. De Staatsveiligheid gelooft duidelijk geen sikkepit van de bevindingen van het Marokkaanse gerecht. De Belgische advocaten van Belliraj deden eveneens hun best om de geloofwaardigheid van het Marokkaanse dossier te ondermijnen. Het Comité I, dat de inlichtingendiensten moet controleren, produceerde na jaren onderzoek een nietszeggend rapport. En het onderzoek door het federaal parket is nog altijd niet afgerond.
"Drie jaar na het uitbreken van de affaire", schrijft Timmerman, "weten de bevoegde instanties in België nog altijd niets, of ze weten wel iets maar ze mogen het niet zeggen omdat 'men' besloten heeft dat die informatie geheim moet worden gehouden. Ook het parlement, de media en de publieke opinie tasten in het duister. Op geen enkele fundamentele vraag kwam er een officieel en sluitend antwoord." Eén van die fundamentele vragen is: voor welke buitenlandse geheime dienst heeft Belliraj gewerkt? Het Comité I kent het antwoord, maar die informatie is geheim en mag zelfs niet aan het parlement worden meegedeeld. "Als we het antwoord op die vraag zouden kennen, vallen de puzzelstukken wellicht allemaal op het plaats", zegt Timmerman.
Onderzoekscommissie
Drie jaar na het uitbreken van de affaire weten de bevoegde instanties in België nog altijd niets
Vorige week donderdag werd het jaarverslag van het Comité I, met daarin het eindrapport over Belliraj, besproken in de plenaire vergadering van de Senaat. De enige die zich druk maakte was senator Bart Laeremans (Vlaams Belang), die zijn collega's ten zeerste de lectuur aanbeval van Timmermans boek. "Het leest als een thriller, maar het is helaas geen thriller", zei Laeremans. "Timmerman rijgt in dit titanenwerk de schokkende en onweerlegbare details aan mekaar. Hij heeft de moeite gedaan de meest uiteenlopende bronnen uit te vlooien, zowel hier als in Marokko, en het proces te gaan bijwonen. En hij is erin geslaagd het terrorisme van Belliraj in zijn juiste context te plaatsen, waarbij bijzonder grote vragen rijzen over het optreden van de Staatsveiligheid."
Van een grondig onderzoek naar wat er bij de inlichtingendienst is misgegaan en wie daarvoor verantwoordelijk was, is geen sprake. De begeleidingscommissie van de Senaat, aan wie het Comité I rapporteert, heeft zich gewillig neergelegd bij de geheimdoenerij en de blijvende raadsels. Laeremans kondigde daarom aan dat zijn partij voorstelt een parlementaire onderzoekscommissie op te richten die de affaire-Belliraj moet uitspitten. Maar als de extreemrechtse partij een dergelijk voorstel lanceert, komt die onderzoekscommissie er gegarandeerd nooit en heeft het parlement meteen haar laatste kans verkeken om klaarheid te scheppen en dit dossier uit de vergeetput te redden.
'Het geheim van Belliraj' door Georges Timmerman is uitgegeven bij Houtekiet/Linkeroever Uitgevers, 248 blz., 18,50 euro. Hieronder leest u een exclusieve voorpublicatie van het eerste hoofdstuk.
